Tijdens de workshops en de ochtenden bij de Mama Lokalen komt met regelmaat het thema loslaten ter sprake. Je kent het wel…met pijn in je buik laat je je kind voor de eerste keer achter op de opvang, de peuterspeel, basisschool of met waterige ogen zwaai je ze uit als ze naar voortgezet onderwijs fietsen of voor het eerst alleen op vakantie gaan of nog erger….als ze vertrekken naar het buitenland om te studeren of te werken. Eigenlijk is loslaten een doorlopend thema in je opvoeding waar je ze het liefst niet alleen zolang mogelijk bij je wilt houden maar je ze ook wil behoeden voor gevaren, teleurstellingen, pijn, etc. De moelijkste opgave van het ouderschap… 

Opvoeden is loslaten 
Kinderen (klein en groot) willen zich van nature ontwikkelen, groeien. Ze hebben ruimte nodig om dingen te leren en te ervaren. Opvoeden is dan ook je kind stukje bij beetje loslaten en het de ruimte geven voor zelfstandigheid. Sommige ouders laten hun kinderen zoveel mogelijk vrij en bijvoorbeeld al op jonge leeftijd alleen buiten of thuis. Andere ouders kunnen daarentegen bovenop hun kind zitten en alles regelen voor ze. Belangrijk is dat je een balans vindt tussen het beschermen, het begeleiden en het loslaten van je kind zodat het stukje bij beetje z’n eigen identiteit vindt. Probeer in te schatten waarom je kind onafhankelijk wil zijn. Is het bijvoorbeeld een behoefte die past bij de ontwikkeling van je kind of loopt het mee met vrienden? Door los te laten herken je de uniekheid van je kind!

Waarom is loslaten zo belangrijk?
Om iets goed te kunnen leren moet je het ervaren en doen en daar de ruimte voor krijgen. Door je kind stukje bij beetje los te laten, geef je het deze ruimte en bouwt het zelfvertrouwen en verantwoordelijkheidsgevoel op. Wanneer kinderen veel dingen uit handen genomen wordt, leren ze niet zelf om te gaan met situaties en krijgen ze niet de kans vertrouwen in hun eigen kunnen op te bouwen. Ook kan een kind het idee krijgen dat het dingen niet kan, want waarom staan zijn/haar ouders het anders niet toe?

Omgaan met je eigen bezorgdheid
Als je bezorgd bent, ben je alert. Dit is nodig om je kind te beschermen en de veiligheid te bieden die het nodig heeft. Het is ook normaal, dat gevoel van verantwoordelijkheid voor iemand anders kun je niet uitzetten. Teveel bezorgdheid kan er echter voor zorgen dat je kind te weinig zelfvertrouwen of heel weinig verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelt. Je kind kan het ook als een last gaan ervaren en kan dan vanuit verzet juist die situaties gaan opzoeken. Als ouder moet je er dan ook steeds voor waken om niet de eigen gevoelens en twijfels teveel te projecteren op je kind.

Grenzend begeleiden
De balans tussen het teveel willen uiten van je bezorgdheid en het moeten loslaten, wordt ook wel ‘grenzend begeleiden’ genoemd. Hiervoor zijn twee gouden regels:

1.   Leer jezelf als ouder kennen. Denk na over vragen zoals: waar liggen mijn grenzen? Wat verwacht ik van mijn kind en wat mag ik verwachten? Het is handig om hier zo nu en dan (met je partner of andere ouders) over na te denken en over te praten.
2.   Leer je kind kennen en probeer je eigen verwachtingen soms los te laten. Hoeveel begeleiding vraagt je kind? Begrijp ik mijn kind eigenlijk wel? Welke signalen zendt mijn kind uit en hoe reageer ik daarop?

Loslaten, hoe doe je dat?
Door je kind (meer bewust) te begeleiden naar zelfstandigheid, leer je je kind steeds beter kennen en krijg je meer vertrouwen in het kunnen van je kind. Hierdoor wordt het loslaten gemakkelijker. Tot de peuter- en kleuterleeftijd gaat zelfstandigheid veelal over het aanleren van vaardigheden, zodat je kind zelf(standig) dingen kan doen. Je kind wil op deze leeftijd ook graag ‘zelluf doen’. Het creëren van kansen en bieden van (veilige) ruimte om dingen zelf te doen is dan van belang.

Als je kind in de basisschoolleeftijd en in de puberteit is, komt het leren van meer complexe taken aan bod. Probleemoplossend denken is dan een vaardigheid die je kind zich eigen leert maken. Ook wordt de wereld van je kind steeds groter en het leren van (sociale) regels is dan nodig. Zelfstandigheid gaat immers niet alleen om de verantwoordelijkheid kunnen dragen voor zichzelf en zijn daden, maar ook om het in staat zijn zich sociaal en verantwoord op te stellen naar anderen. 

Het aller belangrijkste bij het loslaten is natuurlijk dat je luistert naar je eigen gevoel, goed kijkt naar je kind en naar de omgeving maar reflecteer ook zo nu en dan je eigen uitdagingen in dit proces en bedenk....je kind kan meer dan je denkt!